Laptop vervangen, maar data terug kost geld (2)

In ‘Laptop vervangen, maar data terug kost geld’ vroeg Arnoud Engelfriet zich af of de fabrikant ASUS aansprakelijk kon worden gesteld voor het verloren raken van gegevens bij de reparatie van een laptop. Volgens de fabrikant was reparatie niet mogelijk, maar de koper hoefde zich geen zorgen te maken: de laptop werd vervangen. Maar er zat wel een addertje onder het gras: het overzetten van de gegevens kosten 110 euro!

Velen vonden dat de koper van een computer de verantwoordelijkheid heeft om voor een goede backup te zorgen en dat ASUS daarom gelijk heeft. Daarin merkte anderen op dat ASUS een goed product moeten leveren en dat de koper daarom gelijk heeft. Het geluk wil dat over dit onderwerp twee arresten beschikbaar zijn.

In het arrest tussen PC-International / Pro 3 (LJN: AA6236, Rechtbank Arnhem, 1999/148) verklaarde de rechter:

Vooropgesteld wordt dat het in het algemeen bij het in reparatie geven van een computer nog onduidelijk is welke technische problemen er zijn en hoe deze verholpen kunnen worden. Op dat moment is het ook nog onduidelijk of alle data tot aan de reparatie ongeschonden op de harde schijf opgeslagen waren en of deze tijdens de reparatie behouden kunnen blijven. Dat kan pas tijdens die reparatie worden vastgesteld. Daarom geldt als uitgangspunt dat het maken en bewaren van een back-up behoort tot de verantwoordelijkheid van de gebruiker van een computersysteem, in casu Pro 3.

Pro 3 had een backup gemaakt voordat zij de computer ter reparatie hadden aangeboden. De reparateur had een backup gemaakt van de gegevens naar de harde schijf en dit gecommuniceerd met Pro 3. Die laatste heeft daarop de eigen backup verwijderd en daarna bleek dat de harde schijf die als backup diende voor de reparateur, defect was. De rechter heeft onder deze omstandigheden de reparateur in het gelijk gesteld en Pro 3 veroordeeld.

Hierbij heb ik een paar opmerkingen:

1. De reparateur kan de gegevens niet van de harde schrijf afhalen als deze in een dergelijke slechte staat is dat dit technisch niet mogelijk is, dus dat deze dan niet aansprakelijk is te houden lijkt mij logisch. Het is voor mij echter niet vanzelf sprekend als het wel wel mogelijk was voor de reparateur om een backup te maken. Dat er tijdens de reparatie misschien iets kan gebeuren waardoor de gegevens verloren raken, lijkt mij eerder een argument dat pleit tegen de reparateur. Tijdens de reparatie van je auto kan ook wat misgaan, maar dat lijkt me geen reden om dit risico voor rekening van de eigenaar te laten komen. Het is mij niet duidelijk waarom dat in het geval van gegevens op een harde schrijf wel het geval zou moeten zijn.
2. De reparateur is tevens de verkoper, wat ook tot een andere uitkomst zou kunnen leiden, maar die benaderingshoek wordt onderzocht in het arrest.
3. Pro 3 heeft als software bedrijf een zekere deskundigheid en dat kan zeker meespelen; ik heb problemen met de algemene formulering.

Een arrest tussen een zakelijke particulier en een klein computerbedrijfje (LJN: AZ1228, Rechtbank Roermond , 72666 / HA ZA 06 – 210). Het computerbedrijfje was eerder al veroordeeld wegens wanprestatie, maar ging kort daarna failliet. De zakelijke particulier heeft vervolgens een arrest aangespannen tegen de werknemer omdat hij meende dat de werknemer met het wissen van de gegevens een onrechtmatige daad had geplaagd. De rechter gaf in deze zaak aan:

Vast staat daarnaast dat [gedaagde] niet aan [eiser] heeft meegedeeld dat het formatteren van de harde schijven een standaardonderdeel is van de reparatieprocedure; niet heeft gevraagd of er gegevens op de harde schijven stonden of dat daarvan kopieën waren gemaakt; niet heeft gewaarschuwd voor de gevolgen van de formattering en dat hij [eiser] niet de gelegenheid heeft gegeven om voorzorgsmaatregelen te nemen om het wissen van de bestanden te voorkomen terwijl hij evenmin zelf maatregelen heeft genomen om de bestanden te behouden. (…)

De rechtbank is van oordeel dat het niet geven van deze waarschuwingen in onderhavig geval als onzorgvuldig moet worden beschouwd. Immers, vast staat dat bij het formatteren van de harddisk de data die daarop aanwezig waren, verloren zouden gaan. Vast staat voorts dat het formatteren een onderdeel is geweest van de reparatie. (…)

Vast staat voorts dat het maken van een back-up zou hebben voorkomen dat de data die op de harddisk aanwezig waren, verloren zouden zijn gegaan. Bovendien staat vast dat [gedaagde] [eiser] niet als deskundig heeft ingeschat en dacht van doen te hebben met iemand die aan het “knutselen en rommelen” was. Gelet op deze feiten en omstandigheden had [gedaagde] [eiser] dienen te waarschuwen met voornoemde waarschuwingen. Het nalaten daarvan is te aan te merken als onzorgvuldig handelen van [gedaagde].

En daarmee achten de rechter dat de werknemer een onrechtmatige daad (6:162 BW) was begaan en daardoor de gevolgschade moest vergoeden.

Ik neig er toch erg naar om mijn oren te laten naar het tweede arrest. Het bevat verwijzingen naar wetsartikels en het er-kan-wat-fout-gaan argument vind ik erg zwak.